Doznania "weird" w życiu codziennym

[Kreuzgang]

Czy wasza fascynacja weird fiction ogranicza się tylko do sfery artystycznej, czy też rozciąga się na doznania towarzyszące wam w życiu codziennym, być może pierwotne wobec późniejszych fascynacji filozoficzno-literacko-filmowych?

Gdy pomyślę o sobie, do głowy przychodzi mi parę sytuacji gdy doznałem po intensywnym wysiłku/w stanie pobudzenia - uczucia derealizacji, które wymyka się opisaniu za pomocą języka. Wszelkie określenia za pomocą których próbowałem/próbuję je opisać zawsze są tylko cieniem tego uczucia, będącego zmianą percepcji postrzegania świata, czemuś bliższemu świadectwu zmysłów w rodzaju smaku, węchu i wzroku, niżeli doznaniu psychologicznemu. Poza tym pamiętam doznanie głębokiego niepokoju wywołane w dzieciństwie oglądaniem teatru awangardowego. Gdy po latach poszedłem na sztukę awangardową ten lęk - wywołany ludźmi zachowującymi się kompletnie absurdalnie w mojej obecności - powrócił i odczułem prawdziwą ulgę wychodząc przed czasem ze spektaklu. Oprócz tego mam typowo intelektualne i dużo mniej spektakularne poczucie mechaniczności życia, relacji międzyludzkich, popędów i tak dalej. Niby nic nowego, ale z obowiązku kronikarskiego i o tym donoszę.

[Patrycjusz]

Zdecydowanie doznania takie w moim przypadku są pierwotne do późniejszego odnalezienia tego terminu w kontekście literackim. Na początku, za dzieciaka, wszystko było dla mnie "weird" - to poczucie absurdalności wszystkiego zostało potem zgaszone przez coś na kształt adaptacji, po to by później powrócić ze zdwojoną siłą, a to ze względu na taki mechanizm: na początku zdziwienie brało się z braku wiedzy i znajomości praw rządzących zjawiskami; teraz znajomość tych praw jeszcze bardziej wzmaga zdziwienie, że tak się rzeczy mają. Szczególnie ciekawą drogę uczucie zdziwienia pokonało w odniesieniu do takich rzeczy jak światopogląd, sposób zachowania, myślenia i odczuwania, gusta w sztuce itd. To czym mogę określić się teraz, na początku było dla mnie absolutnie dziwaczne i niepojęte (chociaż przyciągające, skoro tak się sprawy potoczyły), a po przejściu na drugą stronę kładki to ten "normalny" model życia jest dla mnie absolutnie absurdalny. I tak, codzienne obserwacje bardzo "normalnych" czynności (zajęcia na uczelni, zakupy w sklepie, ruch uliczny, a nawet na biologicznych czynnościach kończąc) stały się jednym wielkim, groteskowym, "weird" przedstawieniem.

[Dead_Clown]

Ten temat chyba bardziej pasuje do działu psychologii, ale nie ruszam, bo jeszcze zepsuję.

Uczucie/poczucie, o którym wspominacie w sumie przytrafia mi się dość często, choć wyróżniłbym kilka jego rodzajów. I tak przytrafiają mi się poczucia
- niedorzeczności, kiedy jakiś element rzeczywistości wokół mnie wydaje się tak bardzo nie na miejscu, tak dziwaczny, że w naturalny sposób budzący niepokój. Prawdopodobnie wszystko zależy od stanu, w jakim doznaję danej sytuacji, ale te nośniki niedorzeczności bywają różne.

Kiedyś wywołało je we mnie to, że przy bramce osiedla i przy kontenerze na śmieci, na słupkach były zatknięte dziecięce rękawiczki. Jakieś dzieci prawdopodobnie zgubiły, co się zdarza, zgubiły tego samego dnia i o zbliżonej porze, co się zdarza, ale widok w krótkim odstępie czasu dwóch różnych dziecięcych rękawiczek wywołał we mnie poczucie, że gdzieś w tle rozgrywa się jakaś dziwaczna gra, jakieś działanie, którego uczestnicy zostawiają sobie takie specyficzne znaki. Choćbym bardzo chciał, za nic w świecie nie mogłem się od tej myśli uwolnić.

Innej sytuacji "niedorzeczności" doznałem jeszcze w Belgradzie, kiedy pojechałem z synem do fryzjera dla dzieci. W Serbii rynek takich usług jest dość specyficzny. Gabinet był urządzony w prywatnym mieszkaniu, na jednym z wyższych pięter paskudnego, betonowego bloczyska, jakich w Belgradzie pełno. Przechodziło się przez normalne, acz nieco zaniedbane mieszkanie do salonu, w którym w kącie stał fotel fryzjerski dla dzieci, trochę zabawek, wesołe naklejki na ścianach. Ale w drugim końcu salonu stał stolik ze szklaną kulą, na fotelu wylegiwał się wielki kot. Z okien, zaciągniętych bordowymi zasłonkami, widać było całą panoramę miasta, akurat był zachód słońca. Fryzjerka, starsza kobieta, opowiadała o "swojej wielkiej konkurentce" z innego salonu, o nazwie "Piotruś Pan", która znana była z tego, że nienawidziła dzieci (czego rzeczywiście doświadczyłem wcześniej). Właścicielka salonu rozwinęła jakąś dziwaczną opowieść o ich rywalizacji, wręcz wrogości, o strefach wpływów, która część miasta do kogo należy. Słuchałem jej opowieści, gdy strzygła mojego syna w swoim mieszkaniu, patrzyłem to w kąt z astrologicznymi akcesoriami, to na szarą, betonową panoramę zalaną łuną zachodu i czułem, że zaczynam odpływać, że to, co się dzieje nie może być rzeczywiste.

Innym razem podobne odczucie wywołał we mnie widok, wczesnym rankiem, w tramwaju, grupy harcerzy w zabłoconych mundurach, wtedy opętała mnie myśl, że gdzieś wokół rozgrywa się jakaś wojna (i tak napisałem "Wojnę"); chyba już gdzieś o tym wspominałem.

Takie poczucie może też wywołać np. wrażenie, że noc jest zbyt jasna, że światło księżycowe albo światła miasta są zbyt mocne. Wszystko, wszyscy śpią, a ja błąkam się po mieszkaniu, wyglądam przez okna, z tą jedną myślą, że noc jest zbyt jasna, że coś jest nie tak.

Czasami, w sytuacji dużego stresu i zmęczenia, zdarza mi się mieć poczucie "rozpadania się świata" na rzeczy, które nie są ze sobą w żaden sposób powiązane. Nie wiem, jak to inaczej określić, to mniej więcej tak, jakby naraz w głowie włączyło się kilka stacji radiowych, narracja staje się rozproszona, bezładna, nic do siebie nie pasuje.

A czasami dopadało mnie poczucie sztuczności świata, kiedy czułem się - co zdarzało się w okresach, gdy adaptowałem się do nowych środowisk, zwłaszcza po przeprowadzce do Warszawy 9 lat temu - jak awatar w grze, w której zablokowały się skrypty; wszystko codziennie powtarzalne, w bardzo ograniczonym świecie.

Nie są to zbyt miłe odczucia, ale przynajmniej mam później z czego zlepiać jakieś dziwaczne historyjki, w sumie większość z nich wzięła się z jakiegoś takiego doznania.

[Kreuzgang]

Ten temat chyba bardziej pasuje do działu psychologii, ale nie ruszam, bo jeszcze zepsuję.

Jeśli potrafisz to nie mam nic przeciwko, bo faktycznie będzie lepiej pasować.

Fryzjerka, starsza kobieta, opowiadała o "swojej wielkiej konkurentce" z innego salonu, o nazwie "Piotruś Pan", która znana była z tego, że nienawidziła dzieci (czego rzeczywiście doświadczyłem wcześniej). Właścicielka salonu rozwinęła jakąś dziwaczną opowieść o ich rywalizacji, wręcz wrogości, o strefach wpływów, która część miasta do kogo należy.

Pensjonat pani Glimm kontra pensjonat pani Pyk?

[old weirdman]

Szanowni Koledzy-arcyciekawy temat i intrygujące rozdanie gdyż-co ciekawe-każdy z Was opisuje odmienne doznania "weird" w życiu codziennym i-o zgrozo!-moje również są zupełnie inne! Moje doznania podzielę-podobnie jak Dead Clown-na trzy kategorie:1-zaskakujący widok (jak ze snu),2-zaskakujący widok (powtórzenie z dzieciństwa),3- klasyczne deja vu. Do 1 kategorii zaliczam sytuacje kiedy zupełnie spontanicznie i w sposób kompletnie niezapowiedziany doznaję wrażenia,że widok -zupełnie naturalny i w żaden sposób nie wzbudzający niepokoju-w identycznej formie widziałem już we śnie;jestem tego w stu procentach pewny i powoduje to rodzaj uniesienia,jak we śnie w momencie kiedy masz np. wznieść się w powietrze. Do 2 kategorii zaliczam sytuacje kiedy ponownie dostrzegam jakiś widok (np. ostatnio był to długi szpaler wierzb po prawej,wschód słońca po lewej i ja podążający chodnikiem) który momentalnie kojarzy mi się z czymś identycznym co zachwyciło mnie w skrajnie wczesnej młodości;mam wrażenie,że jak Lovecraft w opowiadaniu "Srebrny klucz" ponownie przeżywam swoje dzieciństwo,że wystarczy bym przejrzał się w kałuży a ujrzę swoją twarz jako twarz siedmioletniego chłopca-tu ponownie pojawia się rodzaj uniesienia podobnego jaki odczuwamy szybując nad łąkami we śnie. Kategoria 3 to już klasyczne deja vu i zdarza się bardzo rzadko,często za to nawiedzało mnie w dzieciństwie co wtedy odbierałem jako wspomnienia z poprzedniego życia lub jako brak wyraźnych granic pomiędzy rzeczywistością a planem snu,pomiędzy tym co realne,banalne,codzienne a rzeczywistością z marzeń;wydawało się,że to co przeżywam przeżyłem już wiele razy a czy zdarzyło się to w realnym świecie czy na planie snu nie miało żadnego znaczenia;wszystko to było jedno:zbiór doznań,przeżyć,zachwytów i przygód. Moje "weird" doznania są więc bardzo przyjemne i przypominają te które opisuje Lovecraft w Swoim "sennym cyklu"-to wolność jaką odczuwamy tylko szybując nad łąkami we śnie,to sny o wolności na jawie.

[Dead_Clown]

Pensjonat pani Glimm kontra pensjonat pani Pyk?

Wiesz, nie pomyślałem o tym w ten sposób, a faktycznie, istnieje pewne podobieństwo. Co tylko dokłada kolejną cegiełkę do niezbyt przyjemnego poczucia dziwności całej sytuacji.

[Vulpes Inculta]

Jeśli akurat moja uwaga nie jest niczym zajęta, to potrafię czasem odczuć pełnię absurdalności samego faktu, że w ogóle odbieram bodźce. Nie potrzebuję do tego żadnego szczególnego otoczenia, ale prościej o to przy jaskrawych kolorach (lakier zaparkowanych samochodów, fauna i flora, niebo z chmurami) niż gapiąc się w sufit. Jak zwykle, wymyka się to językowi, ale najbliżej moim zdaniem oddał to jeden z anonimowych komentatorów na reddicie - what the fuck are even doing here?

Brzmi to trochę jak parafraza klasycznego pytania "dlaczego jest raczej coś niż nic", ale na nie odpowiedź jest (wbrew mniemaniom) dość znana - bo nie może nie być inaczej (alternatywnie - 'nic' nie może 'być'). W powiązaniu ze świadomością myśl ta doprowadziła mnie do innych, naprawdę ohydnych, jak np. otwarty indywidualizm.

[Kreuzgang]

myśl ta doprowadziła mnie do innych, naprawdę ohydnych, jak np.otwarty indywidualizm.

Cóż w tym ohydnego?

[Vulpes Inculta]

Cóż w tym ohydnego?

Ledwo przełknąłem 20 lat życia, a tu się okazuje, że mogę skończyć jak w The Egg. Zrobili mnie w jajo. :)

[Kreuzgang]

Cóż w tym ohydnego?

Ledwo przełknąłem 20 lat życia, a tu się okazuje, że mogę skończyć jak w The Egg. Zrobili mnie w jajo. :)

Tekst ciekawy, ale póki zachowuję odrębną świadomość i temperament od pozostałych "ja" oraz podejmuję osobne decyzje; średnio mnie taka wizja rusza. Pominę też zawartą w niej paradoksalność. W praktyce niewiele się zmienia oprócz klaustrofobicznego poczucia kosmicznej alienacji bądź zbawiennego poczucia wszechogarniającej identyfikacji z ludzkością ( zależnie od nastawienia). No i jest progres i wpisana we wszechświat obietnica zbawienia - w sumie to całkiem pozytywna wizja.